ايران ويج

سلام دوستان عزيز



مقدمه:

نكات مهم:
1) مشكلات و سوالات فعلي سخت افزاري خود را در تاپيك‌هاي ديگر يا تاپيكي جديد مطرح نماييد. در اين تاپيك فقط مقالات آموزشي قرار داده مي‌شود.

2) فهرست كامل آموزش‌هاي سخت افزاري نوشته شده و پيشنهاد‌هايي براي نوشتن آموزش‌هاي جديد همواره در پست‌هاي صفحه اول به روز مي‌شود. قبل از هر كاري به آنها توجه نماييد.

3) در ابتدا همه دوستاني كه اطلاعاتي سخت افزاري دارند را دعوت به همكاري مي‌كنم ولي اگر قصد مشاركت در نوشتن پست آموزشي داريد لطفن ابتدا پست اول را كامل مطالعه فرماييد .

4) اگر دوست داريد كه از مقالات آموزشي جديد اين تاپيك به سرعت مطلع شويد، مي‌توانيد با كليك برروي لينك "مشترک شدن در موضوع" از پايين صفحه سمت راست به عضويت اين تاپيك در بياييد. ممنونم....

. از تمامي كاربران فعال سخت افزار و كاربراني كه اطلاعات سخت افزاري دارند خواهش مي‌كنم با مشاركت خودشان در اين تاپيك و تاپيك‌هاي ديگر ابتدا اطلاعات گرانبهاي خود را با دوستان ديگرشون به اشتراك بگذارند و در مرحله دوم به اينجانب در پر بارتر نمودن اين تاپيك و تاپيك‌هاي بعدي كمك نمايند. هرگز نشه فراموش!!: همه چيز را همگان دانند و همگان هنوز از مادر زاده نشده است!

. در اين تاپيك قرار است پست‌هاي آموزشي مربوط به سخت‌افزار و براي كاربران مبتدي نوشته شود. سعي مي‌شه ابتدا مواردي را آموزش دهيم كه موضوع آن بيشتر در كل فروم مورد سوال و مشكل دوستان هست. همچنين دوستان مي‌توانند در همين تاپيك سفارش يا پيشنهاد يك مقاله آموزشي سخت افزاري را بدهند تا دوستاني كه در اين تاپيك مشاركت مي‌نمايند و در مورد موضوع مطروحه اطلاعات كاملي دارند، آموزش آن را در اينجا قرار دهند. در بخش بعدي ريز اين موارد را شرح خواهم داد، اما از تمامي دوستان گرامي و فعالان سخت افزار تقاضا دارم كه مطالب آموزشي خود را حتي اگر شده يك پست آموزشي در هر ماه را در اين تاپيك قرار دهند تا به مرور زمان اين تاپيك براي كاربراني كه نيازي سخت‌افزاري دارند تبديل به يك منبع و مرجع نسبتن كاملي شود. از همين امروز كافيست خودتان با برسي وقت‌‌هاي آزاد خود، زماني مشخص را براي نوشتن يك پست آموزشي كامل درمورد هرچيزي مرتبط با سخت‌افزار در فواصل زماني كه تعيين مي‌نماييد، كنار بگذاريد. در ادامه الگوي كلي حاكم بر پست‌هاي آموزشي را توضيح داده‌ام.




محدوده مطالب آموزشي در اين تاپيك چيست؟:
. در اين تاپيك كاربران مبتدي هدف اصلي همه آموزش‌ها هستند و آموزش‌هاي زير در اين تاپيك تحت پوشش قرار خواهند گرفت:

1) آشنايي با انواع مدل‌ها، شكل‌ها، ورودي‌هاي و خروجي‌هاي و .... يك قطعه

2) آموزش روش نصب يا جايگزيني يك قطعه

3) آموزش تميز كردن يك قطعه يا كل سيستم

4) بهينه نمودن سيستم تهويه و خنك كننده قطعات

5) آموزش اسمبل سيستم (قديمي يا جديد)

6) آموزش مفاهيم و تكنولوژي‌هاي موجود سخت افزاري (موجود = آنچه كه در بازار هست و نه آنچه كه خواهد آمد يا اخبار و .... براي اينكار تاپيك‌هاي ديگري موجود هستند)

7) آموزش نصب و راه اندازي درايور يك قطعه در هر سيستم عاملي (Linux يا Windows يا Mac)

. دوستان عزيز سعي نمايند آموزش‌هاي خودشون را بيشتر در اين موارد ارائه دهند و توجه داشته باشند كه آموزش‌هاي آنها بايد ابتدا براي كاربران مبتدي قابل فهم و لمس شدن باشه سپس براي كاربران ديگر...! مطمئنن در آينده ممكنه ليست فوق گسترده تر هم بشود. اما نكات كلي كه بايد در نوشته‌هاي خودمون به اون‌ها دقت نماييم را در بخش بعدي ذكر مي‌كنم.




مواردي كه در نوشتن پست‌هاي آموزشي خود رعايت مي‌نماييم؟:
. براي آنكه پست‌هاي آموزشي كه دوستان عزيز در آن مشاركت مي‌نمايند، تقريبن از يك چهار چوب مشخصي پيروي نمايد تا خوانندگان حداكثر استفاده را از آن ببرند، مواردي را در ادامه عرض مي‌كنم:

1) هدف نهايي و اصلي خوانندگان اين تاپيك كاربران مبتدي بوده است، پس مطالب خود را تا آنجا كه امكان دارد شفاف و با جزئيات و ... بنويسيد. خودتان را جاي شخصي قرار دهيد كه قصد دارد با مطالعه آموزش شما كاري را انجام دهد و هيچ چيزي از كليات و جزيات كاري كه قراره انجم بده را نمي‌داند!

2) اگر آموزش شما در مورد يك يا چند قطعه و انجام كاري روي آنها هست، تا جاي ممكن تصاوير هر قطعه و تصاوير مراحل كار را در لابلاي مطالب آموزشي خود قرار دهيد. چون ديدن تصوير گاهي بيش از 1000 خط توضيح براي خواننده نكته و اطمينان خاطر به همراه دارد. براي مثال(عجب مثال جالبي!) اگر براي كسي در 1000 خط توضيح دهيد كه "ديو سفيد" چيست! و چطور بايد آن را نابود كرد، اين همه توضيحات برابر نيست با نمايش عكس يك ديو سفيد به آن شخص و گفتن اينكه "در اين تصوير اگر به اينجا و آنجا ضربه بزني، ديو رو ناك اوت خواهي كرد!! ولي مواظب اين قسمت‌ها هم باش كه خيلي آسيب بهت ميرسونن!". (البته سعي كنيد مثال‌هايتان به اين خوبي من نباشه!)

3) هيچ ترتيبي در موضوع آموزش‌هايتان لازم نيست رعايت نماييد، هر چه را كه وقتش را داريد و اطلاعات نسبتن كاملي از آن را داريد را ارائه دهيد. ولي اگر مطالبي را داريد كه در سطح فروم بيشتر در مورد آن سوال مي‌شود، بهتر است ابتدا آن را ذكر نماييد.

4) اشكالي ندارد كه موضوعاتي كه قبلن آموزش داده شده را شما هم در مورد آن آموزشي را بنويسيد ولي حتمن داراي دو خصوصيت باشد: يا كامل‌تر و جامع‌تر توضيح دهيد يا نكات جديد و تكنولوژي جديد (و موجود در بازار) آن را كامل توضيح دهيد.

5) سعي نماييد آنچه را كه آموزش مي‌دهيد فقط جنبه تئوري نداشته باشد بلكه از تجربيات خودتان و نكات و فوت‌هاي كوزه گريتان هم به ديگران در آموزش‌هايتان اطلاعاتي را انتقال دهيد تا هم بار مطلب آموزشيتان بيشتر شود و هم كاربري كه مي‌خواهد بر اساس آموزش شما كار عملي را انجام دهد با ديد بازتر و مشكل كمتري در انجام آن كار موفق باشد.

6) اصطلاحات يا نام‌هاي بعضي از قطعات را لطفن ترجمه نكنيدو از همان نام انگليسيش استفاده نماييد! (مثلن به جاي USB نگيد درگاه سريال عمومي!)

7) هرگز مطالب آموزشي خود را در مورد يك موضوع خاص در چندين پست جدا از هم ارسال نفرماييد. اگر وقت نداريد كه همه مطالب را يكجا بنويسيد، در انتهاي هر جلسه عبارت ادامه دارد... را در پايان پست خود بنويسيد و در دفعه بعد با ويرايش همان پست مطالب بعدي خود را در همان جا اضافه نماييد. چون آدرس دادن به پست‌هاي تكه تكه شده يك موضوع در فهرست تاپيك هم براي خواننده مشكل هست و هم براي مديريت نمودن آن! فقط -اگر دوست داشتيد- در انتهاي كار و كامل شدن مقاله تان مي‌توانيد در پستجي جدا خبر اتمام آن را به اطلاع دوستان برسانيد.

8) اگر پس از مدتي مدل يا تكنولوژي جديدي وارد بازار شد و در دسترس قرار گرفت، كه شما قبلن در مورد مدل‌هاي پيشين آن توضيحاتي داده بوديد. لطفن فقط در همان مقاله پيشين نكات و آموزش‌هاي جديد خود را بنويسيد و با يك پست جديد حتمن اين نكته را به ما هم اطلاع دهيد.

9) مي‌توانيد مطالب ديگران را هم در اينجا قرار دهيد ولي به شرط اجازه صاحب اثر و اجراي شرايط ايشان. اما سعي نماييد مطالبي را به اينجا منتقل نماييد كه داراي بار آموزشي براي كاربران باشد و نه فقط Copy و Paste كرده باشيم! ذكر منبع هرگز فراموش نشود!!!

10) حتمن! سعي نماييد قالب تاپيك آموزشي‌تان براساس قالب پيشنهادي در بخش‌هاي بعدي باشد.




نحوه مديريت و مشاركت در تاپيك:
. انشاالله اگر دوستان كمك كنند و اين تاپيك داراي پست‌هاي آموزشي فراواني شود، دسترسي و يافتن پست آموزشي مورد نظر ممكنه در بين اين‌همه پست سخت شود.(يكي از مشكلات اساسي چنين تاپيك‌هاي مرجعي در همين فروم همين هست) يا اينكه كاربران دوست داشته باشند فقط يكسري مطالب آموزشي خاص را بيابند يا اينكه مطالب آموزشي شخص خاصي را فقط مطالع نمايند و ... براي اينكار اين راه كار‌ها را در نظر گرفته‌ام:

1) همواره لينك پست آموزشي، موضوع آموزش، نام نويسنده در پستي از صفحه اول در فهرست تاپيك قرار داده مي‌شود.

2) براي تشويق و تلاش بيشتر دوستاني كه در نوشتن مطالب آموزشي شركت مي‌كنند، خوانندگان مي‌توانند به مطالب اين دوستان از ديد خود امتيازي از 1 = "مطلب آموزشي بسيار بد و نامفهوم" تــــا 10 = "مطلب آموزشي فوق العاده و عالي" امتياز دهند. ميانگين امتيازهاي هر مطلب آموزشي در جلوي آن در "فهرست تاپيك" نوشته مي‌شود و در پستي مجزا و در پست‌هاي ابتدايي تاپيك نام نويسندگان به همراه ميانگين امتيازات و كمترين و بيشترين امتياز ذكر مي‌شود.

3) پيشنهاد‌هاي دوستان براي نوشتن يك مقاله آموزشي در پستي از صفحه اول قرار داده مي‌شود.




قالب كلي مقالات آموزشي:
. بهتره همه ما از يك قالب كلي استفاده نماييد تا خواننده به سرعت و به راحتي با همه آموزش‌ها ارتباط يكساني داشته باشد:

1) در ابتداي مقاله حتمن موارد زير را مشخص نماييد: (مي‌توانيد همين قسمت را Copy و Paste نماييد)

موضوع آموزش:... .......ه.
نام نويسنده: ...... .......ه.
نام نويسنده اصلي: .....ه.
لينك مطلب كپي شده:.ه..

. اگر نويسنده مطلب خودتان هستيد آيديتان يا نام اصليتان يا فقط كلمه "خودم"! را بنويسيد و در چنين صورتي ديگر لازم نيست كه خطوط و مشخصات زير آن را ذكر نماييد.

2) در درون مقاله خود به هر روشي كه دوست داريد مطالب را آموزش دهيد ولي به حد كافي حتمن از تصاوير واقعي و نه نقاشي استفاده نماييد.

3) در انتها اگر براي نوشتن بخشي از آموزش يا كامل كردن مطلب خود از منبع يا منابعي استفاده نموديد، حتمن لينك منابع را با عنوان خود مقاله اصلي را ذكر نماييد:
ليست منابع و مراجعه:
.....لينك....
.....لينك....
.....لينك....




موفق باشيد.

خداحافظ
IgImAx
88/04/19

............................نام آموزش/ميانگين امتياز كاربران........................................|............نويسنده
-------------------------------------------------------------------------------------------------------|-----------------------------------------
سيم ارت و برق بدنه كيس و طول عمر قطعات./ بدون امتياز...................................................|... IgImAx
بدنه كيس برقي در حد 100 تا 110 ولت دارد و براي تخليه آن و سالم ماند قطعات بهتر است از سيم ارت استفاده نماييم.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------|-----------------------------------------
تعويض سيليكن پروسسور و تميز كردن آن و فن و هيت سينكش./ بدون امتياز..........................|... IgImAx
چه موقع و چگونه بايد سليكن پروسسور را عوض نمود. روش باز و بسته و تميز كردن Heat Sink و پروسسور.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------|-----------------------------------------
پورت‌ها، كابل‌ها و درايو‌هاي PATA و SATA و روش نصب و كانفيگ كردن./ بدون امتياز.................|... IgImAx
آشنايي با پورت‌هاي PATA و SATA برروي مادربورد و انواع كابل‌هايشان و روش تنظيم Master/Slave براي درايو‌ها.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------|-----------------------------------------

..نام نويسندگان مقالات آموزشي ......|..تعداد كل مقالات/امتياز داده شده..|..ميانگين امتياز..|..حداقل امتياز..|..حداكثر امتياز
-----------------------------------------|---------------------------------------|------------------|----------------|---------------------
IgImAx........................................ |.............. ه 3 / هنوز هيچي ........ |...هنوز هيچي...|..هنوز هيچي..|... هنوز هيچي
-----------------------------------------|---------------------------------------|------------------|----------------|---------------------


مقالات در دست تحرير:
گذرگاه هاي SATA و PATA ؟ <<<<<<<<<< نوشته شد
نحوه اتصال و تنظيم درايو‌هاي SATA و PATA؟<<<<<<<<<< نوشته شد
انواع كابل ديتا درايو‌ها و روش استفاده از آنها<<<<<<<<<< نوشته شد
روش بهينه سيستم تهويه درون كيس؟
چيپ شمالي و جنوبي روي مادر بورد چي و چه كارهايي مي‌كنند؟
نحوه تست و اشكال يابي حافظه؟
نحوه صحيح نصب حافظه و سازگار با مادربورد




مقالات پيشنهادي:
هنوز هيچي

سلام دوستان عزيز

موضوع آموزش:... .......ه. سيم ارت (Earth - Earthing system) و برق بدنه كيس و طول عمر قطعات
نام نويسنده: ...... .......ه. IgImAx



برق بدنه كيس:
. بدنه كيس معمولن داراي برق ضعيفي هست كه اگر با دستاني مرطوب بدنه كيس را لمس كنيد و نقطه‌اي از بدنتان هم در آن حال با زمين در تماس باشد حتمن شك ضعيفي را احساس خواهيد نمود. وجود اين برق در بدنه كيس يك امر عادي هست و ولتاژ آن بايد بين 100 تا 110 ولت (يعني نصف برق ورودي) و آمپري برار 0.200 داشته باشد. اين مطالب را در فروم سخت افزار از جناب مهنس عمراني (از مهندسين شرکت آینده سیما تولید کننده کیس و پاور با نام تجاری GREEN) پرسيده و و جواب ايشان اين بود:

پاسخ آقاي مهندس عمراني:
*************************************************
************************************************
به نام آنکه جانشین همه نداشتن هاست

دوست خوب من؛
سلام،

این موضوع ( صدای وز وز پاور) به ولتاژ القایی مربوط نمی باشد. طبق استاندارد، هر پاور می بایست در قسمت فیلترینگ ورودی خود ، دارای دو خازن تخلیه اضافه ولتاژ های ناگهانی شبکه باشد. تست HI POT یکی از بهترین روشهای تست این تخلیه ولتاژ می باشد که عموما برای پاور، ولتاژی بین 1800 الی 3200 ولت را در ورودی در نظر می گیرند. این خازنها به گونه ای در این قسمت تعبیه می شوند که یک پایه اشان برروی گراند و به صورت مشترک است و پایه دوم هر کدام برروی فاز و نول وصل شده است. در هر حالتی ، این خازنها نیمی از ولتاژ ورودی پاور را می بایست به بدنه تخلیه نمایند ولی جریان آن می بایست زیر 0.200A باشد. با توجه به ولتاژ برق شهری ما، (200 الی 220 ولت) اگر پاوری کمتر از 100 الی 110 ولت به بدنه منتقل نماید، در طراحی و یا نوع قطعه مورد استفاده در این قسمت دارای اشکال بوده است.
بهترین روش تخلیه این ولتاژ، تعبیه و کابل کشی مخصوص ارت در سیم کشی ساختمان است. خوشبختانه این موضوع در حال حاضر اجباری شده است ولی متاسفانه در گذشته اینگونه نبوده که موجب بروز خسارتهای مالی زیادی به مصرف کنندگان و تحمیل ضررهای مالی بسیاری برای دولت شده است.
البته لمس این ولتاژ و احساس آن برروی بدنه کیس ، به مکان و نوع استفاده کاربر مرتبط می باشد. شما اگر با پای غیر مسلح و چسبیده به زمین، به کیس خود دست بزنید ، بیشترین حالت این ولتاژ را احساس خواهید نمود ولی در همان شرایط اگر کفش به پایتان باشد یا فرش زیر پایتان باشد ( به شرطی که قسمت دیگری از بدنتان با زمین یا ابزارهای متصل به آن ، تماس نداشته باشد) این ولتاژ را احساس نخواهید نمود.


در عکس فوق ( سمت راست) نمونه پاور از رده خارج شده 250 وات گرین را با این دو خازن ملاحظه می فرمایید و در قسمت چپ عکس فوق یک نمونه غیر استاندارد از پاورهای بازار را ملاحظه می فرمایید. پاور سمت راست در این تست ، ولتاژ 105 ولت برروی بدنه خود داشت در حالی که پاور سمت چپ ، ولتاژی در حدود 45 ولت را برروی بدنه داشت. اغلب ما ممکن است فکر کنیم که پاور سمت چپ نتیجه بهتری داشته است، در حالی که اینچنین نیست و شما به وضوح مشاهده می فرمایید که این پاور اصلا دارای این خازنها نیست! پس طبیعی است که ولتاژ پایین تری نشان دهد. وجود این خازنها در مواقع خاص به کمک می آیند ( اضافه ولتاژ های ناگهانی شبکه مانند رعد و برق و...) و مانع از آسیب کلی سیستم ما می شوند. البه به شرطی که قبلا نسبت به تخلیه این ولتاژ اقدام نموده باشیم. پس بهتر است اگر سیم کشی ساختمان ما ، راهکاری برای ارت ارائه ننموده است، خودمان اقدام به این کار نماییم و با یک سیم ، بدنه کیسمان را به رادیاتور یا لوله آب در نزدیکی آن محل متصل نماییم. (لوله گاز به هیچ عنوان پیشنهاد نمی شود).

حتی در هنگام استفاده از UPS نیز شما نیاز به تعریف ارت خواهید داشت. معمولا پریز خروجی UPS دارای ارت می باشد. با توجه به اینکه دوشاخه پاورهای استاندارد نیز دارای ارت می باشد، پس تعریف ارت برای خود UPS کفایت می کند و نیازی نیست که PC را دستکاری نماییم.

...[قسمت‌هاي نقطه چين پاسخ ايشان به سوال ديگرم در مورد UPS بود كه به اين بحث ارتباطي ندارد]
...
...


با تقدیم احترام

*************************************************
*************************************************

. پس همانطور كه ملاحظه مي‌فرماييد، دليل وجود اين برق در بدنه همان دو خازن موجود در Power كيس مي‌باشند كه اگر پاور شما به شكل اصولي ساخته شده باشد بايد اين دو خازن را براي مقابله با جريان‌هاي شديد ورودي داشته باشند.

. پس حالا كه اين جريان وجود دارد بايد چيكار كرد!؟



مضرات برق بدنه كيس:
. بر اساس تجربه‌اي كه برروي 8 سيستم PC كه تا كنون عوض نموده‌ام!! داشتم، در 3 سيستم‌هاي اوليه خودم يا سيستم دوستانم، پس از مدتي صداي نويز حركت موش! يا صداي موتور بازو بسته كننده در درايو‌هاي Optical و ... از Speaker متصل به كارت صدا شنيده مي‌شد. به همين دليل براي پي بردن به علت مشكل با دوستانم كه رشته الكترونيك بودند مشورت نمودم و پس از كلي تحقيق پيشنهاد دادند كه از اين به بعد حتمن به كيس خود سيم ارت را نصب نمايم. دليل آنها اين بود كه برقي كه در بدنه كيس هست بر اثر جريان القايي درون پاور به وجود مي‌ايد (كه البته اكنون بر اساس توضيحات مهندس عمراني، القايي بودن اين جريان رد و دليل آن را ايشان دقيقن توضيح دادند) و چون اين جريان روي بدنه كيس هست و گراند همه كيت‌ها و قطعات هم با بدنه كيس ارتباط دارد، اين جريان مي‌تواند در دراز مدت به مرور برروي كيفيت قطعات تاثير مخربي بگذارد. به همين دليل پيشنهاد داند تا بدنه كيس را براي تخليه اين بار اضافي به سيم ارت متصل كنم.

. من از از سيستم چهارم خود به بعد همين كار را يعني اتصال بدنه كيس به سيم ارت، انجام دادم. تا به امروز هم هيچ خبري از صداي نويز در اسپيكرم يا برق بدنه نبوده!



سيم ارت و طريقه درست كردن آن:
. خوب! متاسفانه 99% منازل ما ايراني‌ها بدون سيم كشي ارت هست! اما تقريبن در تمامي پريز‌هاي برق دو فلزي كه روبروي هم و در گوشه‌‌هاي چپ و راست يا بالا و پايين پريزها ديده مي‌شوند براي اتصال سيم ارت در نظر گرفته شده‌اند!!! كه البته در اكثر موارد سيمي به آنها وصل نيست!!

. روش صحيح سيم ارت را بچه‌هاي برق و الكتروتكنيك و قدرت بايد خوب تر از من توضيح دهند.(با تشكر از توضيح دوست خوبم مدير انجمن t3r!p3000 عزيز از فروم iranled و در اين پست و لينك دنلود فصل 11 كتاب مهندسي تاسيسات الكتريكي تاليف : دكتر حسين كلهر كه در اين فصل به شكل كاملي در مورد "زمين كردن حفاظتي" توضيح داده شده‌است) اما خوب شايد براي همه ما امكان نداشته باشه كه تمام خانه را سيم ارت بكشيم و در زير زمين هم ميله مخصوص براي اتصال سيم ارت به آن قرار دهيم! پيشنهاد من لوله آب هست. لوله آب به شكل طبيعي چون درون ساختمان و سپس به لوله آب شهري متصل مي‌شود يك گراند عالي محصوب مي‌شود. البته به اين شرط كه لوله كشي درون ساختمان شما PVC يا همان لوله سبز نباشد! توجه توجه: هرگز از لوله گاز به عنوان منبع گراند استفاده نكنيد!! مگر آنكه بخواهيد كل شهرتان را به هوا بفرستيد!!!

. براي ساخت سيم ارت، كافيه يك يا دو رشته سيم مسي معمولي كه براي روشنايي استفاده مي‌شود (1 يا 1.5mm) را به طول فاصله كيس تا نزديكترين لوله آب تهيه نماييد. يك سر سيم را به دور لوله آب بچرخانيد و خوب محكم نماييد. اگر قبل از اين كار محل اتصال سيم با لوله آب را خوب سمباده زده و تميز نماييد بهتر است. همچنين براي اتصال و جريان برق بهتر اگر هويه مخصوص اينكار را داشته باشيد و سيم را به بدنه لوله با لحيم محكم نماييد، اين اتصال بهترين نوع اتصال خواهد بود. در غير اينصورت با يك بست دايرا‌هاي كه معمولن از آنها براي محكم كردن شلنگ بخاري به لوله گاز استفاده مي‌شوند، هم خوب هست. در پايان دور محل اتصال سيم با لوله را با چسب كارتن (نوع شفافش!) عايق بندي نماييد تا آب روي آن نرود.

. سر ديگر سيم ارت را در زير يكي از پيچ‌هاي كيس محكم نماييد. به اين شكل شما برق بدنه كيس را از طريق سيم ارت تخليه نموديد.

. در ضمن شما مي‌توانيد به كمك همين سيم ارت و يك ولت متر ولتاژ روي بدنه كيس را اندازه گيري نماييد. ولتمتر را روي 250V AC قرار داده و يك سر سيمش را به بدنه كيس و سر ديگر را به سيم ارت بزنيد. الان بايد ولتاژ بدنه كيس را ببينيد.

. يك تجربه جالب: يكي از كيس‌هاي من در منزلي كه لوله كشي آب آن فلزي بود 100 ولت را نشان ميظداد. اما همان كيس را در منزل ديگري كه لوله كشي درون ساختمان لوله سبز بود ولي بعضي از لوله كشي‌هاي روي ساختمان فلزي بود و من به همان قسمت فلزي سيم ارت را نصب نموده بودم، ولتاز 75 را ميديدم كه نشان از اين داشت كه تخليه به خوبي انجام نميشه! البته در اين تجربه من در منازلي كه لوله دروني PVC هست و لوله روكار فلزي نيازي نيست كه با ولت متر تخليه نشدن درست برق بدنه كيس را اندازه بگيريم!! چون هر بار كه كسي دست خيس به شير لوله ميزد صداي داد و فريادش و دعاهايي كه نثار من مي‌شد، نشان مي‌داد كه بخشي از جريان داره كجا تخليه مي‌شه!!! اما حس خوبي داره! يه بار روي ديگران تست كنيد!!!!



نكات ايمني:
1) در زمان رعد و برق سيم ارت + سيم‌هاي برق كيس را قطع نماييد. (حتا سيم آنتن تلوزيون!)

2) سيم تلفن را از مودم خود قطع نماييد. (من شاهد تركيدن چيپ مودم بودم!!!!)

3) اگر به خودتان رحم نمي‌كنيد خوب نكنيد!! اما به سيستم و كيس عزيزتان رحم نماييد!



ليست منابع:
وزوز کردن پاور - فروم سخت افزار
وزوز كردن پاور - فروم پرشين تولز



موفق باشيد.

خداحافظ
IgImAx
88/04/20

دوست عزيزمون مهندس ايجيماكس نوشته است:روش صحيح سيم ارت را بچه‌هاي الكترونيك يا رشته عمران بايد خوب تر از من توضيح دهند.

اين قضيه بيشتر مربوط به بروبچز برق و الكتروتكنيك و قدرت هستش !
و فصل يازده كتاب كلهه نيز در مورد زمين كردن حفاظتي مي باشد !!!

دريافت فصل يازدهم كتاب كلهه

منبع : http://forum.iranled.com/showthread.php?...9#pid74669

سلام t3r!p3000 عزيز

. دستتان درد نكنه بابت توضيحتان، مورد فوق تصحيح شد. در ضمن جسارتن! بنده حداكثر مدرك تحصيلي معتبرم "ديپلم رياضي و فيزيك" هست در سال 73! و متاسفانه فاميلم هم مشابه آن وزير نيست كه جعل مدرك كنم!!! ببخشيد و ممنون از توضيحاتتان. اون PDF را در فضاي 4Shared خودم UL خواهم كرد و با لينكي به پست شما در پست فوق و پست‌هاي مشابه در فروم‌هاي ديگر قرار خواهم داد. منتظر نقد، اشكاليابي! و پيشنهادهاي شما عزيزان هستم.....

موفق باشيد.

خداحافظ
IgImAx

سلام دوستان عزيز

موضوع آموزش:... .......ه. تعويض سيليكن پروسسور و تميز كردن آن و فن و هيت سينكش
نام نويسنده: ...... .......ه. IgImAx





گريس سيليكن حرارتي چيست؟:
سيليكن و موارد استفاده آن:
. يك نوع گريس (يا خمير) سفيد رنگ هست كه در آن Ceramic Powder به كار رفته و از اين ماده براي انتقال حرارت از يك قطعه به قطعه ديگر استفاده مي‌كنيم. به طور كلي به اين نوع مواد Thermal Grease مي‌گويند. اين نوع گريس‌ها انواع مختلفي دارد كه ما بيشتر از Silicone Thermal استفاده مي‌كنيم. احتمالن تا كنون فن و Heat Sink (يك جسم فلزي با پره‌هاي ثابت و زياد) بزرگي كه روي پروسسور سيستمتان هست را ديده‌ايد:



. اين Heat Sink فلزي و بزرگ كه روي سطح پروسسور چسبيده براي اين هست كه گرما را از سطح پروسسور بگيره و به پره‌هاي فلزي خودش منتقل كنه:


. و اون فن بالاي سرش هم هوا را از بالا به پايين مي‌دمه و در اثر جريان هواي خنك روي پره‌هاي Heat Sink گرما را از آنها گرفته و به هواي در حال جريان منتقل مي‌كند و اين هواي گرم از پايين و اطراف پروسسور به قطعات دوروبر ميفرستد و به اين شكل دماي كلي Heat Sink و در نتيجه دماي پروسسور را كاهش داده و در يك حد مشخصي ثابت نگاه مي‌دارد. اين عمل همينطور ادامه مي‌يابد و با زيادتر شدن گرماي پروسسور به شكل اتوماتيك دور فن هم افزايش مي‌يابد تا هواي بيشتري را از روي پر‌ه‌هاي Heat sink عبور دهد:
. با اينكه Heat Sink كاملن روي پروسسور قرار مي‌گيرد و به كمك قفل‌‌هايي روي آن كاملن محكم مي‌شود ولي همه سطح پروسسور به شكل كامل با Heat Sink تماس پيدا نمي‌كند و در جاهايي يك لايه نازك از هوا بين آنها قرار مي‌گيرد. اين لايه نازك هوا همانند يك عايق حرارتي عمل مي‌كنه و نمي‌گذارد كه به درستي گرماي پروسسور به Heat Sink منتقل شود.

. براي مقابله با اين مشكل از سيليكن‌ها بين Heat sink و پروسسور‌ها استفاده مي‌كنيم تا جاي اون لايه نازك هوا كه مثل عايق حرارتي هست را بگيرد. سيليكن يك رساناي حرارتي بسيار خوبي هست. وجود اين سيليكن بين Heat Sink و پروسسور لازم هست و بدون آن دماي پروسسور خيلي بيشتر از حد معمول مي‌شود. همچنين مهم نيست كه از چه نوع Heat sink يا سيستم خنك كننده‌اي استفاده مي‌كنيد (گازي با آبي) به هر حال بايد در بين Heat Sink و پروسسور از سيليكن استفاده نماييد.


چه مدل سيليكني را از بازار تهيه نماييم؟
. معمولن سيليكن‌هاي موجود در بازار در بسته‌بندي‌هاي متفاوتي موجود هست. مثلن: درون يك پوشش ساده نايلوني، يك سرنگ يا يك قوطي ...... آنچه كه مهم هست اين هست كه خود خمير و سطح آن به شكل روغني باشد و نه يك ماده خشك. بر اساس تجربه شخصي مدل‌هايي با بستهبندي‌هاي نايلوني و قوطي، داراي سطحي روغني هستند.




چرا و چه موقع بايد سيليكن پروسسور را عوض نماييم؟:
. خوب به مرور زمان در اثر گرماي پروسسور و گرد و غبار نشسته شده روي آن و احتمالن نفوذ آنها به زير Heat Sink و خشكي هوا در مناطق خشك و ...، سيليكن پروسسور كم كم از اون حالت روغني و نرم خود خارج شده و كم كم خشك مي‌شود. زماني كه اين اتفاق مي‌آفتد چون ديگه نمي‌تواند رساناي خوبي براي انتقال حرارت پروسسور به Heat Sink باشد، كم كم خود همين سيليكن تبديل به عايق حرارتي مي‌شود و دماي پروسسور را بالاتر مي‌برد. در صورت بروز چنين موردي ما با زيادتر شدن صداي فن نسبت به گذشته متوجه اين مشكل مي‌شويم.

. اين گرماي زياد پروسسور نه تنها مي‌تواند براي خودش مضر باشد بلكه براي قطعات جانبيش هم مضر هست. همچنين در اثر گرماي زياد بعضي از كار‌هاي قطعات ديگر هم مختل مي‌شود! براي مثال در تجربياتم ديدم كه به دليل خشك شدن سيليكن و گرماي زياد پروسسور، در CD-ROM ديگه باز نمي‌شد!! يا هيچ CDاي را نمي‌خواند يا ناگهان پيام هاردديسك موجود نيست در وسط كار با ويندوز داده مي‌شد و ....

. متاسفانه به دليل شرايط مختلف محيطي نمي‌توان زمان دقيقي را براي تعويض سيليكون پروسسور پيشنهاد داد. در مناطق مرطوب زمان تعويض طولاني تر از مناطق خشك هست. نوع Heat sink و مدل پروسسور و همچنين محيطي كه كيس در آن قرار دارد و ميزان گردو غبار محيطي و ميزان گرد و غباري كه وارد كيس مي‌شود و زمان روشن بودن سيستم در طول شبانه روز و ميزان كاري كه از سيستم خود مي‌كشيد و .... همه اين‌ پارامترها در تعيين زمان تعويض سيليكن تاثير دارند.

. اما با كنترل هرروزه يا مداوم تغيررات دمايي پروسسور و دور فن پروسسور توسط برنامه‌هاي مونيتورينگ مادربورد مي‌توان پي به خشكي سيليكن پروسسور برد. اين برنامه‌ها و روش استفاده از آنها و تست هاي دماي پروسسور را در بخش بعدي توضيح داده‌ام. معمولن در مكان‌هاي خشك با گرد و غبار زياد در اطراف كيس و نوع Heat Sinkهايي كه كف آنها باز است(تصوير 5 عكس سمت راست-روي عكس كليك كنيد تا انيميشن را ببينيد)، حداكثر هر 6 ماه تا 1 سال يكبار زمان خوبي براي تعويض سيليكن هست. در مورد Heat Sinkهايي با كف بسته حداكثر هر 1 تا 1/5 سال يكبار بايد سيليكن را عوض نماييد.





كنترل دماي پروسسور و تست حداقل و حداكثر دماي آن:

برنامه‌هاي مونيتورينگ مادربورد:
. براي كنترل دماي پروسسور و دور فن پروسسور لازم هست كه Utility مادربورد كه دماي پروسسور و دورفن آن را نمايش مي‌دهد، را نصب نماييد. اين برنلمه در CD مادربورد موجود هست يا اگر اين ديسك را نداريد مي‌توانيد از سايت سازنده مادربورد و از زير مجموعه Utilityهاي همان مدل مادربوردتان و از بخش Driver & Support به راحتي دنلود نماييد. اسم اين Utility در هر مادربورد فرق مي‌كند ولي به طور كلي به Hardware Monitoring معروفند.

. در مادربورد‌هاي Asus نام اين برنامه PC Probe هست و در Gigabyte به نام EasyTune و در مادربورد‌هاي MSI به نام CoreCenter هست.


. همانطور كه در تصوير مشاهده مي‌كنيد، اين نوع برنامه‌ها به جز دماي پروسسور و دور فن، دماي مادربورد و ولتاژ‌هاي پاور را نيز نمايش مي‌دهند. اگر از روز اول دماي Load (در ادامه دماي Load را توضيح خواهم داد) پروسسور تان را اندازه گرفته باشيد مي‌توانيد در دراز مدت و شرايط مختلف با تغيير دماي آن نسبت به روز‌هاي اوليه پي به خشك شدن سيليكن ببريد.


توجه: اگر به هر دليل برنامه HW مادربوردتان را نيافتيد مي‌توانيد از برنامه‌هاي مجاني HMonitor يا Speedfan استفاده نماييد. البته ممكنه اين برنامه‌ها چون توسط شركت سازنده مادربوردتان نوشته نشده‌اند، نتوانند با سيستم شما كار كنند يا بعضي از اعداد را نشان ندهند.


روش تست Stress پروسسور:
. يكي از تست‌هاي پايداري سيستم، تست Stress يا همان فشار محاسباتي زياد روي قطعات هست. براي چنين كار‌هايي و براي قطعات مختلف برنامه‌هاي زيادي وجود دارند. كه بهترين‌ آنها برنامه PassMark BurnIn Test Professional هست. در سيستمي كه مشكلاتي وجود دراد براي يافتن قطعه مشكل دار از اين نوع تست‌ها روي تك تك قطعات و به شكل مجزا يا همزمان انجام مي‌دهند. اين عمل به اين صورت هست كه بر اساس نوع كاركرد يك قطعه و نوع داده‌هايي كه مي‌تواند پردازش نمايد، آن قطعه را در مدت زمان كوتاهي يا در دراز مدت مجبور به پردازش يك سري داده‌ها مي‌كند. مثلن در مورد كارت گرافيك، GPU كارت را با ترسيم اشكال 2D/3D و محاسبات گرافيكي و ... زير فشار قرار مي‌دهد. يا در مورد تست خودمان! يك سري محاسبات رياضي ادامه دار و پشت سرهم مي‌توان پروسسور را زير فشار پردازش اين نوع محاسبات برد. حالا و در تست كنوني، برنامه‌اي كه چنين كاري را براي ما انجام مي‌دهد همين برنامه ماشين حساب ساده ويندوز هست و نيازي به برنامه ديگري نيست.

. براي يافتن اينكه آيا سيليكن پروسسور خشك شده يا نه يا فن آن سالم هست يا به خوبي عمل مي‌كند يا نه؟! از اين تست Stress روي پروسسور استفاده مي‌كنيم. براي اجراي اين تست به ترتيب زير عمل نماييد:

1) برنامه Hardware Monitoring مادربورد خود را نصب و اجرا نمييد. اگر برنامه H.M مادربورتان را نداريد و درون سايتش هم نتوانستيد آن را بيابيد، يكي از برنامه‌هايي كه در بالا معرفي شده‌اند را دنلود، نصب و اجرا نماييد.

2) سيستم را براي مدت 5 دقيقه در حالت Idle قرار دهيد تا دماي پروسسور و كل سيستم به حالت عادي خود برگردد. حالت Idle يعني حالتي كه هيچ برنامه‌اي در حال انجام محاسبه‌اي يا درگير گردن قطعه‌اي براي انجام يكسري پردازش‌ نباشد. براي انجام اينكار و راحت شدن خيالتان!! و اجراي صحيح تست، همه برنامه‌هاي درون حافظه را به غير از برنامه H.M را ببنديد. براي اطمينان از اينكه پروسسور كاملن در حالت Idle قرار گرفته به Task Manager رفته (با فشار كليد‌هاي CTRL+ALT+DEL) و از تب Processes در زير ستون Image Name عدد روبروي System Idle Process در ستون CPU را مشاهده نماييد:


. اگر هيچ برنامه‌اي در حال پردازش كردن نباشد، اين عدد بايد روي يكي از اعداد 97~99 ثابت باشد. در زمان Idle موس را هم تكان ندهيد!

3) پس از سپري شدن 5 دقيقه، دماي فعلي پروسسور و دور فن آن را ياداشت نماييد. اين اطلاعات Idle Time پروسسور شماست.

4) برنامه ماشين حساب ويندوز را اجرا و از منوي View گزينه Scientific را انتخاب نماييد. يك عدد بزگ مثلن 8888888888 را در آن وارد نماييد.

5) پنجره برنامه HM را در جايي از صفحه قرار دهيد كه اعداد دور فن و دماي پروسسور آن قابل مشاهده باشد. پنجره Task Manager را هم در گوشه‌اي از صفحه قرار دهيد و از درون تب Processes برروي نام برنامه ماشين حساب كه Calc.exe هست كليك نماييد. اكنون از پنجره ماشين حساب، برروي دكمه !n كليك نماييد.

6) به دليل محاسبات بسيار زياد و طولاني فوق پروسسور شما به شكل 100%~ شروع به پردازش اين فرمول خواهد نمود. در اين جا پروسسور شما تحت فشار زيادي قرار مي‌گيرد و دما و دور فنش شروع به افزايش مي‌كند. (اين زمان را، Load Time مي‌گويند.) . همواره چشمتان به عدد دماي پروسسور و دور فنش باشد. اين تست را براي مدت 3~5 دقيقه ادامه دهيد.
. بر اساس نوع پروسسورتان، ممكنه سه حالت پيش بيايد:
....اول. برنامه ماشين حساب بدون نمايش Not Response به كار خود ادامه مي‌دهد و هر از چندگاهي پنجره‌اي را نمايش مي‌دهد و از شما براي تاييد ادامه محاسبه به دليل طولاني بودن آن، تاييدي مي‌خواهد، كه شما بايد روي دكمه Continue از آن پنجره كليك نماييد.
....دوم. برنامه ماشين حساب Not Response مي‌شود. ولي باز هم در چنين حالتي به كار خود ادامه مي‌دهد و برنامه HM هم دما و دور فن را به شكل real Time نمايش مي‌دهد.
....سوم: عكس العمل ويندوز تقريبن همانند زمان هنگ كردن مي‌شود، خيلي ا

خلاصه:
1) برروي مادربورد، پورت‌هاي PATA معمولن دو عدد هستند كه كنار هم قرار گرفته‌‌اند، و هر پورت به شكل نري بوده و داراي دو رديف پين 20 تايي مي‌باشد كه دورشان را يك محافظ مستطيلي پلاستيكي قرار گرفته است.
2) كابل‌هاي داده براي درايو‌هاي PATA، داراي سه سر هستند كه هر سر به شكل مادگي بوده و داراي 40 سوراخ‌ در دو رديف 20 تاي مي‌باشند.
3) كابل‌هاي داده براي درايو‌هاي PATA، در دو مدل40 سيمي و 80 سيمي با همان تعداد سر و سوراخ موجود مي‌باشند.
4) كابل‌هاي داده براي درايو‌هاي PATA، كه داراي 3 سر هستند، هر سر به جاي خاص و درايوي با كانفيگ خاصي وصل مي‌شوند. سر دورتر از دو سر ديگر، براي اتصال به مادربورد، سر وسط براي اتصال به درايو‌هايي با كانفيگ Slave و سر انتهايي براي اتصال به درايو‌هاي Master، بايد استفاده شود.
5) برروي مادربورد، پورت‌هاي SATA اكثرن با رنگ قرمز و به شكل يك تيغه مستطيلي باريك، كوچك (حدود 1cm) و ايستاده ديده مي‌شوند.تعداد آنها از 2 تا به .... هست.
6) به هر پورت SATA، فقط مي‌توان يك درايو نصب نمود.
7) كابل‌هاي مخصوص درايو‌هاي SATA معمولن قرمز رنگ و داراي دو سر مي‌باشند. اكثر موارد مهم نيست كه كدام سر را درايو يا مادر بورد متصل مي‌كنيد، اما اين نكته بسيار بسيار مهم هست كه، هرگز كابل‌ها را درون كيس تا نزنيد يا كمتر يا برابر 90 درجه نشود. هرجه انحنا كمتري داشته باشد بهتر هست.




پورت‌هاي PATA و SATA برروي مادربورد:
پورت PATA:
. اول به شناسنامه آن توجه نماييد:

. عبارت PATA مخفف Parallel ATA مي‌باشد كه Parallel به معني موازي هست. عبارت ATA هم مخفف كلمه AT Atachment هست. اين كنترلر در سال 1986 و توسط شركت مشهور Western Digital طراحي و معرفي شد. در شناسنامه فوق، External به معني دارا بودن پورت خارج كيس هست (همانند پورت‌هاي USB يا COM Port .... ) و Hot Pluggable هم به معني اين هست، كه در حالي كه سيستم روشن هست، بتوان به اين پورت‌ها درايوي را متصل يا جدا نمود و سيستم عامل آنها را شناسايي و استفاده نمايد. همانند هاردديسك‌هاي USB و ... . شكل پورت PATA برروي مادربورد به صورت زير هست:


. همانطور كه در شكل مشاهده مي‌نماييد، اين نوع پورت‌ها داراي پين‌هايي در دو رديف 20 تايي هستند و معمولن در وسط يكي از اين رديف‌ها يك پين براي نمايش جهت صحيح نصب كابل، حذف شده است. همچنين همانطور كه در شكل مشاهده مي‌نماييد براي راهنمايي بيشتر، در وسط يكي از لبه‌هاي محافظ پلاستيكي و مستطيلي شكل دور هر پورت، يك شكاف كوچك وجود دارد كه برامدگي روي كابل‌ها درون اين شكاف قرار مي‌گيرند. با وجود اين دو نشانه محال هست كه شما كابلي را برعكس در جاي خود قرار دهيد. (مگر با زور زياد!!) معمولن در كنار اين پورت‌ها عبارت IDE 1 و IDE 2 نوشته شده است.

. هر يك از اين پورت‌هاي PATA حداكثر تا دو عدد درايو را پشتيباني مي‌كنند. كابل داده ‌آنها هم داراي دو سر براي اتصال به دو درايو مي‌باشند. نوع، برند و مدل دو درايوي كه مشتركن روي يك كابل و در يك پورت نصب مي‌شوند، اصلن اهميتي ندارد. ولي توصيه شده كه تا آنجا كه امكان دارد هاردديسك‌ها را با هم و برروي يك كابل و جدا از درايو‌هاي Optical نصب نماييد.

. پهناي باند كنترلرهاي PATA نسبت به SATA داراي سرعت و پهناي باند كمتري مي‌باشد. امروزه اكثر سازندگان درايو‌ها به سمت SATA مي‌روند.


پورت‌ SATA:
. اول به شناسنامه آن توجه نماييد:
. عبارت SATA از كلمه Serial ATA آمده و فقط مي‌توان يك درايو را به هريك از پورت‌هاي SATA متصل كرد. شكل آن برروي مادر بورد به شكل زير هست:


. معمولن در كنار هر پورت، عبارت SATA1 و SATA2 و ... نوشته شده است.








. اما در درايو‌هاي PATA بين پورت PATA و پورت برق يك سري پين ديگر هم موجود هست كه در شكل به خوبي نشان داده شده است. معمولن اين پينها در دو رديف و 3 يا 4 يا 5 ستون هستند كه روي آنها يك يا دو Jumper قرار دارد:


. در شكل فوق جامپر سفيد رنگ و محل قرار گيري آن مشخص شده است. جامپرها فوق روي دو پين قرار مي‌گيرد و آنها را به هم متصل مي‌كند. در حقيقت جامپر همانند يك كليد عمل مي‌كند. در درايو‌هاي PATA، قسمت اتصال كابل ديتا و برق و اين جامپر‌ها در هارديسك‌ها و درايو‌هاي Optical مشابه هم هستند.

. حالا فايده اين جامپر و اين پين‌ها چيست؟! از آنجا كه مي‌توان به هر پورت PATA دو درايو متصل كرد، بايد براي آدرس دهي و تقدم و تاخر و ... درايوها، تعيين كنيم كه كدام درايو 0 (Master) و كدام درايو 1 (Slave) هست. براي تعيين Master و Slave بودن از جامپر و پينهاي فوق استفاده مي‌كنيم. اگر شما روي دوتا از اون پين‌ها يك جامپر را قرار دهيد در حقيقت يك كليد را وصل نموديد. برروي خود هاردديسك و روي Lable آن معمولن نحوه تنظيم و قرار گيري اون جامپر (يا جامپر‌ها) برروي پين‌ها را كشيده‌اند.در مورد CD\DVD درايو‌ها هم معمولن روي بدنه و بالاي سر اين پين‌ها نحوه تنظيم آن را حك كرده‌اند. به غير از حالت Master و Slave حالت سومي هم هست كه به نام CS يا Cable Select مشهور هست. اگر درايو را در اين حالت قرار دهيم خود كنترلر مادربورد بر اساس اينكه روي كدام سر از كابل‌ها اون درايو قرار داره يا كانفيگ درايو مشترك با آن چيست، كانفيگ اين درايو را مشخص مي‌كند. به شكلهاي مختلف تنظيم Master/Slave/CS روي Label يا بدنه درايو‌ها نگاهي بيندازيد:


. همانطور كه عرض شد، محل اتصال كابل داده و برق در همه درايو‌هاي PATA همانند همديگر هستند.

درايو‌هاي SATA:
. به پورت‌هاي SATA برروي مادربورد فقط يك درايو به هر پورت متصل مي‌شود. پس ديگر جامپري براي تنظيم Master/Slave ندارند. اما بعضي از مدل‌هاي هاردديسك SATA II اوليه كه وارد بازار شده بودند، حاوي فقط يك جامپر (فقط دو عدد پين) بودند. كار اين جامپر اين بود كه با برداشتن آن، هاردديسك در حالت SATA I قرار مي‌گرفت و با كنترلرهاي مادربردي كه SATA II را پشتيباني نمي‌كردند، سازگار مي‌شد.

. در مورد كابل برق، امروزه اكثر مدل‌هاي SATA داراي فيش برق متفاوتي با درايو‌هاي PATA هستند. معمولن همراه مادربورد يك يا دو كابل تبديل سر فيش برق پاور كيس به فيش برق مخصوص درايو‌هاي SATA موجود هست كه يك سر آن به همان فيش برق درايو‌هاي PATA مي‌خورد و سر ديگر آن به درايو SATA:


. درايو‌هاي قديمي SATA يا فيش برقشان فقط همان مدل معمول و مشابه PATA بود يا هر دو نوع فيش رويشان تعبيه شده بود. درايو‌هاي SATA چه هاردديسك باشند يا Optical درايو‌ها، همه پورتاهاي كابل ديتا و برقشان همانند هم هستند و كابل‌هاي داده متفاوتي براي آنها وجود ندارد:


. شايد شما با نام SATA 1 و SATA 2 كه براي هاردديسك‌ها استفاده مي‌شود، آشنا باشيد. يه توضيح مختصر لازم هست:

Sata 2 يا Sata 1؟!
. هاردديسك‌هاي SATA 2 سرعت بيشتري نسبت به هاردديسك‌هاي SATA1 دارند. اگر برروي خود هاردديسك و Lable روي آن نگاه كنيد ممكنه عبارت SATA 1 يا SATA 2 را نبينيد!!؟ علت اين هست كه معمولن كمپاني‌هاي سازنده،به جاي نام ‌هاي فوق از عدد سرعت انتقال داده‌شون استفاده مي‌كنند. يعني به جاي SATA 1 يا مان SATA از عدد 1.5Gb/s و براي SATA 2 از عدد 3Gb/s استفاده مي‌كنند. پس اگر با اين اعداد مواجه شديد تعجب نكنيد!!
[/align]




انواع كابل‌هاي درايو‌ها:

. در اين شكل:
1) سري كه از دو سر ديگر دور تر هست را بايد به پورت PATA برروي مادربورد متصل نماييد.(سر سمت راستي)
2) سر وسط براي اتصال به درايو Slave هست. (معمولن رنگش خاكستري هست)
3) سر انتهاي كابل هم براي اتصال به درايو Master هست. (معمولن رنگش سياه هست)

. نصب صحيح سر كابل به درايو مربوطه خيلي مهم هست، چون اكثرن باعث درست كار نكردن يا كند كار كردن درايو يا اشكال در كار ويندوز مي‌شود و دليل كند بودنش هم اين هست كه ويندوز از يك UDMA پايين‌تر براي اون درايو استفاده مي‌كند. (در پستي ديگر UDMA درايو‌ها توضيح داده خواهد شد)

80 سيم يا 40 سيم:
. همانطور كه قبلن هم عرض شد، كابل‌هاي PATA در دو نوع 80 و 40 سيمي موجود هستند:


. اما از لحاظ تعداد سر و سوراخ‌هاي آنها يكسانند. علت دو برابر بودن نوع 80 سيمي براي استفاده در درايو‌هاي سريعتر و انتقال داده بيشتر مي‌باشد.اكثر هارديسك‌هاي PATA در 5 يا 6 سال اخير و همه DVD-ROM 16x ها به بعد و DVD-Writerها (به خصوص برند Asus [يك تجربه]) از همين كابل 80 سيم برايشان استفاده مي‌كنيم. اگر از 40 سيم براي آنها استفاده نماييد، سرعت آنها پايينتر خواهد آمد و مي‌توانيد در Properties برنامه Device Manager و IDE مربوط به آن درايو عملن ببينيد كه UDMA پايينتري به آن نسبت داده شده است. (در پستي ديگر UDMA درايو‌ها توضيح داده خواهد شد)


كابل‌ درايو‌هاي SATA:
. خوشبختامه فقط يك مدل كابل براي اين نوع درايو‌ها موجود هست. چون هر دو سر هم مشابه هم هستند، مهم نيست كه كدام را به درايو يا مادر بورد متصل مي‌كنيد. البته در يك سايت فروش ديدم كه دو نوع كابل SATA موجود بود يكي براي 1 SATA و ديگري براي SATA 2 ولي فكر كنم بيشتر جنبه تبليغ داشت! شايد هم كيفيت اونيكي بهتر بوده؟!


e-SATA:
. اين كلمه مخفف External SATA هست و شما مي‌توانيد پورت آن را روي لپتاپ‌ها و مادربورد‌هاي جديد ببينيد. اكثر هاردديسك‌هاي قابل همل امروزي درون يك پوشش فلزي قرار دارند كه به كمك يك Bridge به يك پورت USB يا FireWire متصل مي‌شوند. همين رابط بين هاردديسك و يكي از اون اينترفيس‌ها باعث افت سرعت مي‌شود. حالا تصور كنيد كه بشه اون هاردديسك را به اين پورت متصل نمود!؟ چه سرعتي خواهيد داشت!؟




روش نصب درايو‌ها:
. در نصب هر نوع درايوي با هر نوع اينترفيسي بايد دو قانون را هميشه رعايت نماييد:


. متاسفانه، بعضي‌ها در حالي كه فقط يك درايو دارند از پورت‌هاي شماره 2 يا به بعد استفاده مي‌كنند!! همواره از پورت 1 استفاده نماييد. خوب اول بريم سراغ نصب ساده ترين درايوها:

نصب درايو‌هاي SATA:
. اين نوع درايو‌ها به دليل اينكه هيچ جامپري براي Master/Slave بودن ندارند(همانطور كه قبلن توضيح داده‌ام فقط بعضي مدل‌ها يك جامپر براي تغيير بين SATA به SATA2 دارند) و كابل آنها هم فقط يك درايو را پشتيباني مي‌كند، پس به راحتي مي‌توانيد درايو خود را به پاينترين شماره خانه آزاد SATA نصب نماييد. درون سر كابل SATA به شكل يك L هست، كه بايد در همان جهت L شكل برروي مادربور يا درايو قرار گيرد.


نصب درايو‌هاي PATA:
. به هر تعداد درايو PATA و نوعي كه داريد كافيه اين قوانين كلي را رعايت نماييد:
1) همواره كابل 80 سيم را براي هاردديسك، DVD-ROM و DVD-RAM خود استفاده نماييد.

2) براي اتصال اولين كابل ديتا، در اولين خانه روي مادربورد (معمولن با IDE1 مشخص مي‌شود-به دفترچه يا سايت سازنده مراجعه نماييد) آن سري از كابل را درون جايگاه قرار دهيد كه از دو سر ديگر دورتر هست.

3) همواره Jumper هاردديسك بوت كننده را برروي Master قرار دهيد و به همان كابلي كه در IDE 1 وصل نموديد و هميشه به سر انتهايي و نه سر وسطي نصب نماييد. كابل برق آن را نيز وصل كنيد.

4) از اين به بعد، درايو‌ بعدي خود را به شكل slave تنظيم و به سر وسطي اين كابل متصل نماييد و درايو بعدي را به شكل Master و به كابل دوم كه در IDE 2 خورده و به سر انتهايي وصل كرده و .....

. با توجه به اين روش كلي مي‌توانيد همه درايو‌هاي PATA خود را نصب نماييد. اما يك توصيه شخصي(بر اساس تجربه) در زير كانفيگ حالت بهينه را براي درايو‌هاي متفاوت پيشنهاد داده‌ام:

1) يك هاردديسك و يك Optical (حالا هرچي مي‌خواهد باشد چه CD-ROM يا CD-RAM يا DVD-ROM يا DVD-RAM) درايو:
......A. هاردديسك Mastre در IDE 1 و سر انتهايي كابل.
......B. اپتيكال Mastre در IDE 2 و سر انتهايي كابل.

2) يك هاردديسك و دو Optical درايو كه يكي RAM و ديگري ROM هستند:
......A. هاردديسك Mastre در IDE 1 و سر انتهايي كابل.
......B. اپتيكال ROM را Slaveدر IDE 1 و سر وسطي كابل.
......C. اپتيكال RَAM را Mastre در IDE 2 و سر انتهايي كابل.

3) دو هاردديسك و يك Optical درايو:
......A. هاردديسك بوت كننده Mastre در IDE 1 و سر انتهايي كابل.
......B. هاردديسك دوم Slaveدر IDE 1 و سر وسطي كابل.
......C. اپتيكال Mastre در IDE 2 و سر انتهايي كابل.

. و حالات ديگري كه ممكنه رخ دهد. شخصن قانونم در اينجا اين هست كه هاردديسك‌ها را برروي يك كابل مشترك با اپتيكال‌ها قرار نمي‌دهم. اگر مجبور شدم معمولن درايو اپتيكال ROM را پيش هاردديسك و اپتيكال RAM را جدا قرار مي‌دهم. در اينجا اپتيكال RAM همواره از اپتيكال ROM و هاردديسك اصلي جداست.


تنظيمات BIOS:
. ادامه دارد....................................




نكات ايمني:
1) هرگز كابل ديتا SATA را با زاويه 90 درجه يا كمتر تا نزنيد! اساسن تا آنجا كه مي‌شود آن را با انحناي خيلي كم قرار دهيد.

2) همواره درايو PATA يي كه MASTER تنظيم شده را به سر انتهايي و SLAVE را به سر وسطي كابل نصب نماييد. سري كه از دو سر ديگر دورتر هست را به مادربورد متصل نماييد.

3) از كابل ديتا PATA مناسب براي درايو خود استفاده نماييد. 80 سيم براي درايو‌هاي سريع و 40 سيم براي درايو‌هاي كند و قديمي.


ليست منابع:
Parallel ATA (PATA)o در Wikipedia
Serial ATA (SATA)o در Wikipedia
SATA I & SATA II Information
تصوير انواع كابل و كارت SATA
تصوير انواع كابل e-SATA



موفق باشيد.

خداحافظ
IgImAx
88/04/30

خلاصه:
1) Computer Memory شامل حافظه اصلي سيستم و فلاپي‌ديسك‌ها و هاردديسك‌ها و .... مي‌شود.
2) حافظه‌ها بر اساس نياز به جريان برق براي نگاهداري داده‌ها به دو گروه Volatile Memory ( آنهايي كه اگر جريان الكتريسته قطع شود داده‌هايشان پاك مي‌شود) و Non-volatile Memoryها (آنهايي هستند كه داده‌هايشان حتا پس از قطع جريان الكتريسيته هم باقي مي‌ماند) تقسيم مي‌شوند.
3) حافظه‌ها را مي‌توان بر اساس توانايي خواندن/نوشتن رويشان نيز به دو گروه ديگر اقسيم نمود.گروه اولRead-Only Memory (ROM)o ها هستند كه حافظه‌هاي فقط قابل خواندن مي‌باشند و گروه دوم Random-Access Memory(RAM)o ها هستند كه حافظه‌هاي قابل خواندن/نوشتن به شكل تصادفي مي‌باشند.
4) حافظه اصلي سيستم را عمومن RAM يا Memory Module مي‌نامند.
5) Memory Moduleها دو گروه يا دو خانواده به نام‌هاي SIMMها و DIMMها هستند. امروزه فقط خانواده DIMMها موجود هستند.
6) درون خانواده DIMMها رم‌هايي همانند SD-RAM و DDR SDRAM و DDR2 SDRAM و ... قرار مي‌گيرند.
7) به پايه‌هاي طلايي رنگ رم‌ها Pin مي‌گويند. رم‌ها را مي‌توان براساس تعداد همين Pinها طبقه بندي نمود.
8) رم‌هاي DDR داراي 3 خانواده با نام‌هاي DDR 1(كه فقط DDR مي‌گويند) و DDR 2 و DDR3 مي‌باشند.
9) مي‌توان بر اساس Model Name يا Standard Nameرم‌ها پي به Memory Clock،سرعت و سازگاريشان با مادربور و ديگر مشخصاتشان برد. پس بهتر است اين دو نام را براي هر خانواده از جداول موجود در اين بخش را حفظ نماييد.
10) Dual Channel تكنولوژي هست كه در Memory Controller وجود دارد. اين كنترلر درون چيپ شمالي مادربوردها واقع شده است. امروزه اين كنترلر به درون پروسسورها منتقل شده است. پس! ما اصلن رمي به نام Dual Channel ندازيم.
11) رم‌ها ممكنه در هر دو طرف برد خود داراي چيپ‌هايي باشند، در اين صورت در ليست مشخصاتشان عبارت Double Side يا DS به همين معني و مفهوم ذكر مي‌شود. همچنين ممكنه فقط يكطرف برد آنها داراي چيپ باشد كه آنها را با نام Single Side يا SS نمايش مي‌دهند.
12) براي Dual Channel كردن حتمن بايد رم‌ها را به شكل جفتي و زوج استفاده كنيد. يعني حد اقل بايد 2 يا 4 يا ... رم داشته باشيد.
13) رم‌هاي كه براي Dual Channel شدن برروي مادربورد استفاده مي‌شوند، بايد هم ظرفيت، هم برند، هم مدل، با يك پهناي باند (BUS Width) و هر دو بايد DS يا SS باشند.
14) زماني كه سيستم عامل براي اجراي برنامه‌ها به دليل حجم زيادشان، حافظه اصلي سيستم (رم) كم مي‌آورد، از حافظه مجازي (Virtual Memory) كه برروي هاردديسك ايجاد مي‌شود استفاده ميكند.






. اساسن منظور از Computer Memory، فقط همان قطعه‌اي كه به نام رم مي‌شناسيد، نيست! بلكه به قطعات يا وسايلي گفته مي‌شود كه براي ذخيره سازي دائمي(Permanent) يا موقت(Temporary) داده‌هايمان برروي آنها، استفاده مي‌كنيم. حافظه‌هاي كامپيوتر (Computer Memory) را از دو ديدگاه مي‌توان طبقه‌بندي نمود:

A) بر اساس نحوه نگاه داري داده‌ها
B) بر اساس امكان خواند/نوشتن داده‌ها

. بر اساس ديدگاه اول، حافظه‌ها به دو گروه زير تقسيم مي‌شوند، گروهي براي نگاهداري داده‌ها نياز به جريان برق دارند و گرده ديگر پس از ذخيره داده‌ها ديگر براي نگاهداري داده‌ها نيازي به جران برق ندارند:
1) Volatile Memory: حافظه‌هايي كه براي نگاه داري داده‌ها نياز به جريان برق دارند. در اين نوع از حافظه‌ها داده‌ها فقط تا زماني درونشان باقي مي‌مانند كه جريان برق به آنها برسد. همانند حافظه اصلي سيستم كه در دو نوعSynchronous dynamic RAM(SDRAM) o وDynamic RAM (DRAM)o موجود هستند.
2) Non-volatile Memory: حافظه‌هايي كه براي نگاه داري داده‌ها نيازي به جريان برق ندارند. در اين نوع از حافظه‌ها با قطع جريان برق داده‌ها برروي آنها باقي مي‌ماند. همانند: حافظه‌هاي ROM (مانند BIOS مادربوردها) يا وسايل ذخيره سازي همانند Flash Memoryها و Hard Disk Driveها و ....

. شايد شما با اصطلاحات و نام‌هاي مربوط به طبقه بندي حافظه‌ها بر اساس خواند/نوشتن داده‌ها بيشتر از دسته بندي آنها بر اساس نحوه نگاه داري داده‌‌ها، آشنا باشيد. اما به هر حال شما هر روز با مشكلات طبقه بندي نوع اول در كامپيوتر خود مواجه مي‌شويد!! براي مثال زماني كه داريد در Word مطلبي را مي‌نويسيد يا درون برنامه Adobe Photoshop داريد برروي ويرايش نمودن تصويري كار مي‌كنيد يا ...، اگر كارهاي خود را برروي هاردديسك ذخيره يا به اصطلاح Save نكرده باشيد و برق منزل قطع شود، همه نوشته‌ها يا تغييرات شما برروي تصاوير از دست خواهند رفت!! (و كلي دعا به جان شركت برق خوايد نمود!؟) به دليل آنكه داده‌هاي اين برنامه‌ها تا قبل از Save شدن درون حافظه اصلي سيستم يعني RAM قرار مي‌گيرد و چون اين نوع حافظه‌ها از نوع Volatile Memoryها هستند، با قطع برق داده‌هاي درونشان پاك خواهند شد. اما اگر تغييرات و كار‌هاي خود را در برنامه‌هاي مختلف،برروي هاردديسك Save نماييد، چون داده‌هاي شما برروي يك ديسك ذخيره مي‌شود و ديسك‌ها جزو Non-volatile Memoryها هستند، بنابر اين با خاموش نمودن سيستم يا حتا قطع كامل آن از برق، داده‌هاي شما پاك نخواهند شد!

. اما از ديدگاه خواندن/نوشتن برروي حافظه‌ها مي‌توان آنها را نيز به دو گروه زير تقسيم نمود:

1)Read-Only Memory (ROM)o: برروي اين نوع از حافظه‌ها از قبل(از كارخانه) داده‌هايي به روشي خاص نوشته شده است و كاربران نمي‌توانند برروي آنها داده‌هاي خود را ذخيره نمايند يا داده‌هاي موجود را پاك كنند. داده‌هاي درون اين نوع از حافظه‌ها با قطع جريان برق پاك نمي‌شوند. مثال خيلي خوب براي اين نوع حافظه‌ها، BIOS (بايوس) مادربورد‌ها هستند. داده‌هاي درون اين قطعه داراي مشخصات و آدرس‌هاي مربوط به ديگر قطعات روي مادربورد هست كه آنها توسط سيستم عامل‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند تا سيستم را بوت كرده يا قطعات را شناسايي نمايند. (در مورد BIOS و ديگر قطعات روي مادربورد‌ها در پست آموزشي خودش كامل توضيح خواهم داد) البته مدل‌هاي متفاوت و جديدي هم از اين خانواده وجود دارد كه قابل بازنويسي مجدد مي‌باشند.
2) Random-Access Memory(RAM)o: حافظه‌هاي كه مي‌توان از/به درون آنها داده‌هايي را خواند/نوشت را رم مي‌گويند. Random-Access يا "دسترسي اتفاقي" در اينجا اين مفهوم را دارد كه: "هر زمان كه نياز به خواندن(دسترسي) بخشي از داده‌اي داشتيم مي توان به تك تك آنها در فواصل زماني ثابتي دسترسي داشته باشيم، بدون در نظر گرفتن آدرس تكه‌هاي خوانده شده يا اينكه اصلن تكه‌هايي كه خوانده مي‌شوند جزو همان داده اولي هست يا مربوط يه داده‌هاي ديگري هستند." اين جمله از سايت Wikipedia ترجمه كرده‌ام اميدوارم كه درست اينكار را انجام داده‌ باشم:


. امروزه در بين عموم مردم و سايت‌هاي سخت‌افزاري منظور از RAM بيشتر همان حافظه اصلي سيستم (Main Memory هم مي‌گويند) يا همان RAM Moduleها (Memory Module) هستند:


. ولي يادتان نرود كه در علوم كامپيوتر اساسن اصطلاح RAM، دامنه وسيعي از قطعات ذخيره سازي داده‌ها (Computer data storage) را فرا مي‌گيرد. در سه شكل زير مي‌توانيد هرم‌هايي را كه نشان دهنده حافظه‌هاي موقت و دائمي و سلسله مراتب شان هست را مشاهده نماييد:


تصوير راست >> در اين مثلث انواع Computer Memory بر اساس ميزان كاهش حجم و ظرفيت (از پايين به بالا) و افزايش سرعت و قيمت (از پايين به بالا) نمايش داده شده است.
تصوير وسط || در اين مثلث انواع حافظه‌ها بر اساس افزايش سرعت (از پايين به بالا) با هم مقايسه شده‌اند.
تصوير چپ << در اين مثلث انواع حافظه بر اساس حافظه‌هاي موقت (Temporary Memories) و حافظه‌هاي دائم (Permanent Memories) طبقه بندي شده است. در انتهاي آن هم انوع وسايل ورودي (Input Device) نام برده شده است.

. خوب! با اين كاريكاتور هم مي‌توانيد بهتر متوجه منظور حافظه‌هاي دائمي و اهميت آنها شويد!؟!؟:








. ماژول‌هاي رم دو نوع هستند:

1) SIMMها: كه مخفف single in-line memory modules مي‌باشد. اين نوع‌ رم‌ها ديگه امروزه در سيستم‌هاي جديد جايي ندارند و جاي خود را به نوع دوم داده‌اند.
2) DIMMها: كه مخفف dual in-line memory module مي‌باشد. اين نوع رم‌ها در مدل‌هاي DDR SDRAM و SDRAM امروزه پر كاربرد ترين‌ها هستند. (حرف S در اين مدل مخفف Synchronous هست و نه Static چون Static RAMها داراي سرعت بسيار زياد و تكنولوژي گراني هستند بيشتر از آنها به عنوان Cache در پروسسور‌ها استفاده مي‌شود)

. رم‌هايي همانند SD-RAMها، DDR و DDR2 و DDR3 و ... در گروه دوم يعني DIMMها قرار مي‌گيرند. اين‌ رم‌ها را مي‌شود بر اساس دو پارامتر مهم به دو گروه تقسيم نمود:

1) تعداد Pinها
2) سرعت ترافيك داده‌هايشان







. PIN در رم‌ها به چه مي‌گويند؟ به پايه‌هاي طلايي مستطيلي شكل و كوچك و كنار هم رم‌ها، كه توسط آنها به مادربورد متصل مي شوند را Pin پين مي‌گويند. به شكل 1 در بالا نگاه بفرماييد. همانطور كه در شكل مشاهده مي‌فرماييد پين‌ها با رنگ طلايي مشخص هستند. اين‌ پين‌ها درون خانه‌هاي مخصوص رم‌ها كه به آنها DIMM Socket مي‌گويند و برروي مادربورد جاي دارند قرار مي‌گيرند. معمولن در كنار DIMM Socketهاي مادربورد عبارت DIMM 1 و DIMM 2 و ... نوشته شده‌ است:


. در ليست زير مدل رم‌ها را براساس تعداد پين‌هايشان مشاهده مي نماييد (همگي از خانواده‌هاي DIMMها هستند):

. در زير مي‌توانيد تصاوير دو نوع از حافظه‌هاي خانواده‌ DIMM در مدل‌هاي DDR و DDR 2 براي دسكتاپ و لپتاپ را در كنار هم مشاهده نماييد:


. در اين تصوير، از بالا سمت چپ: حافظه DDR 2 با Heat Sink، در زير آن DDR 2 بدون Heat Sink ودر سمت راستش حافظه DDR 2 براي لپتاپ و در زير آن سمت چپ حافظه DDR براي دسكتاپ و سمت راستش DDR براي لپتاپ قرار دارد. به تعداد و فشردگي پين‌ها در رم‌هاي DDR 2 نسبت به DDR توجه نماييد! چون DDR 2 داراي 240 پين هست و تقريبن همان اندازه طول DDR را دارد، فشردگي پين‌ها بيشتر و باريكتر هستند. (DDRها 184 پين دارند)






انواع RAM Modules بر اساس سرعت‌هايشان:
. در اين بخش فقط حافظه‌هاي DDR SDRAM را از خانواده‌ DIMMها را توضيح خوام داد چون SDRAMها و مدل‌هاي پيشين ديگر موجود نيستند! در ادامه مشخصات سه خانواده DDR SDRAMها را مشاهده مي‌نماييد. تفاوت اساسي و مهم بين اين خانواده‌ها در سرعت‌هايشان هست. خانواده و نسل جديدتر داراي سرعت BUS بيشتري هست. BUS، به گذرگاهايي كه ديتاها را در بين قطعات دروني كامپيوتر يا بين دو كامپيوتر ردوبدل مي‌كنند، گفته مي‌شود. اما Memory BUS به گذرگاه بين RAM و Memory Controller مي‌گويند. اين گذر‌گاها يا همان BUSها در بين همه قطعات كامپيوتر وجود دارد. ولي سرعت عبور داده‌ها در گذرگاه‌هاي مختلف، بر اساس نوع و توانايي آن دو قطعه، با ديگر گذرگاه‌ها متفاوت هست. براي نمونه اين شكل مثال خيلي خوبي براي درك اين موضوع هست:


. همانطور كه مشاهده مي‌فرماييد، خطوط سياه زخيم بين هر دو قطعه نشانه BUS مي‌باشد ولي سرعت هاي متفاوتي با هم دارند. (سرعت بر اساس MHzمگاهرتز مي‌باشد)


DDR SDRAMها يا DDR 1:ه
. اين نوع از حافظه‌ها بعد از SDRAMها آمدند و اولين سري از خانواده DDRها محسوب مي‌شوند. به اولين سري از رم‌ها DDR1 فقط DDR مي‌گويند. اين نوع رم‌ها 184 پين دارند و بيشتر در خانوداده‌هاي P4 و مادربورد‌هاي با سوكت 478 يا سري‌هاي اوليه سوكت‌هاي 775 مورد استفاده قرار مي‌گرفتند. شايد شما هم تا كنون براي خريد اين نوع از رم‌ها به بازار رفته باشيد!؟ زمان قيمت گيري يا خريد اين نوع رم‌ها ممكنه از فروشنده نام PC-1600 يا PC-3200 را شنيده باشيد يا DDR-400 يا DDR-333 و .... همه اين‌ها به نوعي شماره مدل رم‌هاي DDR مي‌باشند. به نام‌هاي PC-xxxx نام مدل و به DDR-xxx نام استاندارد مي‌گويند. مهم نيست كه از نام مدل يا استاندارد استفاده نماييد چيزي كه مهم هست اينها هست كه:

1) بدانيد Memory Clock متناظر با هر نام چيست.
2) بدانيد كه BUS پروسسور شما چنده و اگر Memory Clock شما بيشتر از BUS پروسسور باشد با همان BUS كار خواهد كرد و اگر حداكثر Memory Clock رم شما كمتر از BUS پروسسور باشد، با همان حداكثر Memory Clock كار خواهد كرد و نه به اندازه Bus پروسسور.
3) از همه مهم‌تر، بدانيد كدام مدل با مادربورد شما سازگار هست.

. همه اين قواعد براي همه مدل‌هاي رم‌هاي DIMM و SIMM صادق بوده و هستند. (البته مدل‌هاي قديمي نامگذاريشان فرق مي‌كنه ولي مسائل سازگاريشان با مادربورد و سرعتشان با پروسسور همانند مدل‌هاي جديدتر هستند) خوب حالا به جدول زير توجه نماييد:


. در اين جدول Standard Name و Model Name و Memory Clock از بقيه آيتم‌هاي جدول از جهاتي مهم‌تر هستند، معمولن از Model Name براي ذكر مدل به فروشنده و مشخص كردن دقيق قطعه‌اي كه قصد خريد آن را داريم استفاده مي‌كنيم و از Memory Clock براي درك اينكه با BUS پروسسور ما چه رابطه‌اي خواهد داشت. توضيح بيشتر درمورد اين DDR SDRAM ها را در اينجا بخوانيد.



DDR2 SDRAMها يا DDR2:ه
. اين نوع از حافظه‌ها نسل بعدي DDRها هستند و به DDR2 مشهورند. اين نوع رم‌ها داراي 240 پين هستند. لطفن به جدول مشخصاتشان توجه نماييد:


. توضيح بيشتر درمورد اين DDR2 SDRAM ها را در اينجا بخوانيد.



DDR3 SDRAMها يا DDR3:ه
. اين نوع از حافظه‌ها كه جديدن معرفي شده‌اند و داراي سرعت بسيار زيادي هم هستند، نسل بعدي DDR2ها هستند و به DDR3 مشهورند. اين نوع رم‌ها داراي 240 پين هستند، اما به دليل تفاوت ‌جاي شكاف بين پين‌هاي DDR3 با DDR2، نمي‌توان آنها را اشتباهي در DIMM Socket هاي يكديگر جا زد. لطفن به جدول مشخصاتشان توجه نماييد:


. توضيح بيشتر درمورد اين DDR3 SDRAM ها را در اينجا بخوانيد.






Dual-channel architecture:
. متاسفانه يك تصور اشتباه بين بعضي از كاربران و (متاسفانه‌تر!) فروشنده‌ها هست كه فكر مي‌كنند كه ر‌م‌هايي با نام يا توانايي Dual-Channel وجود دارد!! در حالي كه اين تكنولوژي مربوط به مادربورد‌ها و چيپ شمالي روي آنها هست و هيچ ارتباطي با رم‌ها ندارد. اساسن رمي با نام يا توانايي Dual Channel وجود ندارد.

. توانايي Dual-Channel در حقيقت درون Memory Controller قرار دارد و آن درون چيپ شمالي مادربورد‌ها جاسازي شده است. البته همين اواخر اين كنترلر براي بازدهي بيشتر به درون پروسسور‌ها منتقل شده است.(در مورد چيپ شمالي و تك تك قطعات روي مادربورد در پستي ديگر توضيح خواهم داد)

. اما كار اين Dual Channel چيست!؟ در تئوري پهناي باند عبور و مرور داده‌ها را بين RAM و Memory Controller را دو برابر و به همان نسبت سرعت را افزايش مي‌دهد. البته در عمل سرعت به اين حد افزايش نمي‌يابد ولي باز هم از حالت عادي سريعتر هست. (در تست‌هاي سايت Toms در زمان معرفي اين تكنولوژي و رم‌هاي DDR فكنم فقط 10~15% روي سرعت كلي سيستم در بازي‌ها تاثير داشت!) براي Dual Channel كردن رم‌ها همواره بايد دو عدد رم هم برند و هم مدل را درون خانه‌هاي حافظه برروي مادربورد و به ترتيب خاصي قرار دهيد.

. اكثرن برروي مادربورد‌هايي كه داراي اين توانايي در Memory Controllerشان هستند، ِDIMM Socketها يا همان خانه‌هاي RAM داراي رنگ‌هاي متفاوتي هستند. (به شكل 3 نگاه بفرماييد) در چنين حالتي اگر قصد اين را داريد كه رم‌هاي خود را به شكل Dual Channel قرار دهيد، بايد دو جفت رم‌ هم برند و هم مدل و هم سايز را در دو خانه به شكل يك در ميان قرار دهيد. البته براي اينكه بدانيد شكل صحيح قرار دادن رم‌ها در خانه‌‌هاي شان و مدل‌هاي سازگار رم با مادربورد شما چيستند؟! بايد هميشه به دفترچه مادربورد يا سايت سازنده مراجعه نماييد.

. امروزه شركت‌هاي سازنده براي راحتي حال مشترياني كه قصد خريد دو عدد رم براي Dual Channel كردنشان را دارند و اطمينان از سازگاري 100% رم‌ها، دو عدد رم هم مدل و هم ظرفيت و تست شده براي سازگاري با هم در حالت Dual Channel، را در كنار هم ديگر و درون يك بسته بندي قرار مي‌دهند. مشهورترين و بهترين سازندگان رم كه همواره در مقام‌هاي اول و دوم جهان از لحاظ تكنولوژي برتر و سرعت بالاي رم‌هايشان و توانايي Over Clocking قرار دارند، كمپاني Corsair و OCZ هستند. در زير دو نمونه از Dual Channel Kitها يا همان بسته‌هاي دوتايي رم براي كساني كه قصد نصب رم‌ها به شكل Dual Channel را دارند، مشاهده مي‌نماييد:





رم‌هايSingle Side (SS)i وDouble Side(DS)i چيپ:
. بعضي از رم‌ها در هر دو طرف بورد خود داراي چيپ‌هايي هستند. به همين دليل درون ليست مشخصات چنين رم‌هايي عبارت Double Side يا به شكل مخفف DS به همين منظور ذكر مي‌شود.

. اما ممكنه از همان برند و همان ظرفيت و پهناي باند (Bus Width) رمي هم وجود داشته باشد كه فقط در يكطرف برد آن چيپ‌هايي وجود داشته باشد. در چنين حالتي به آن Single Side يا به شكل مخفف SS مي‌گويند.

. اينكه رم DS يا SS براي سيستم خود انتخاب نماييم، بستگي به دفترچه مادربورد و حالات مختلفي دارد كه در آن ذكر نموده‌است. (در ادامه مثال‌هايي را مشاهده خواهيد نمود)




Virtual Memory:
. زماني كه يك سيستم عامل (=OS=Operating System) هر برنامه‌اي را مي‌خواهد اجرا نمايد، (RUN كند) داده‌هاي آن برنامه‌را از درون ديسك‌ها كه وسايل ذخيره سازي دائمي‌هستند را به درون حافظه اصلي يا همان رم منتقل مي‌كند. چرا!؟ چون سرعت رم‌هاي بسيار بسيار بيشتر از سرعت انواع ديسك‌ها هست. بنابراين همواره سيستم عامل‌ها براي اجراي تمامي برنامه‌ها ابتدا آنها را به درون حافظه اصلي LOAD (بر كردن) مي‌نمايند و سپس آنها را اجرا مي‌كنند.

. حالا سوالي پيش مي‌آيد؟! اگر حجم كلي تعداد برنامه‌هاي اجرا شده از ميزان و حجم حافظه اصلي بيشتر شود يا با اجراي يك برنامه بسيار حجيم كه داده‌هاي بسيار زيادي دارد و حجم كلي آن از حجم كلي حافظه اصلي بيشتر باشد، آنگاه چه اتفاقي خواهد افتاد؟!

. در چنين حالتي سيستم عامل، از بخشي از هاردديسك و درون يك فايل خاص به عنوان ادامه حافظه اصلي استفاده خواهد نمود. به اين حافظه اضافي كه به شكل فيزيكي جزو حافظه اصلي نيست و به شكل مجازي برروي هاردديسك ايجاد شده است، ‌حافظه مجازي يا Virtual Memory مي‌گويند.

. همه سيستم عامل‌ها داراي چنين روشي هستند. سيستم عامل‌هاي ويندوز كمپاني ميكروسافت حافظه مجازي را درون فايلي به نام Pagefile.sys در ريشه(Root) پارتيشن سيستم عامل ايجاد مي‌كند. (در نسخه‌هاي پيشين ويندوز نام اين فايل Swap file بود) در سيستم‌عامل Linux براي حافظه مجازي پارتيشني مخصوص و مجزا به نام Swap تخصيص داده‌شده است.

. خوبي و بدي اين روش چيست؟!
با استفاده از اين روش هرگز با كمبود حافظه مواجه نخواهيم شد.

از آنجا كه هاردديسك بسيار بسيار كندتر از حافظه اصلي هست، زماني كه سيستم عامل مجبور به استفاده از اين حافظه مجازي مي‌شود، بازدهي كلي سيستم و سرعت اجراي برنامه‌هاي بسيار پايين مي‌آيد.

. در مثلث سمت چپ شكل 2 جايگاه Virtual Memory در بين انواع حافظه‌ها را مي‌توانيد ببينيد، كه در پاين مثلث و در جاي‌گاه كندترين‌ها قرار دارد. در هرم زير هم مي‌توانيد دقيقن تفاوت سرعت دسترسي به داده‌ها را در انواع حافظه‌هاي كامپيوتري را مشاهده نماييد: (1ns =يك ميلياردم ثانيه و 1ms=يک هزارم ثانيه)


. همانطور كه در تصوير مشاهده مي‌فرماييد، سرعت دسترسي به داده‌هاي درون حافظه اصلي يا همان رم (Main Memory) در حدود 30~90 نانو ثانيه هست. اما ببينيد چقدر تفاوت سرعت هست بين دسترسي داده‌ها درون حافظه اصلي با سرعت بسيار كند دسترسي در هارديسك‌ها (در تصوير با نامFixed Rigid Disk مشخص شده‌اند) و همين عامل هم هست كه استفاده از Virtual Memory باعث افت سرعت سيستم مي‌شود.






Memory Timing:
. ادامه دارد....





Memory Over Clocking:
. ادامه دارد.......





روش نصب و خارج كردن حافظه به/از مادربورد:
سوكت DIMM و نشانه روي RAM:
. به جايي كه حافظه را برروي مادربورد قرار مي‌دهيد DIMM Socket مي‌گويند. خوشبختانه روش نسب كردن رم‌ها از زمان SIMMها تا الان كه DIMMها هستند زياد تغيير نكرده و تازه مدل‌هاي DIMM بسيار راحتتر هم شده‌اند. براي نصب رم‌هاي DDR از مدل‌هاي 1 تا 3، اگر به قسمت Pin هاي آن توجه نماييد مي‌بينيد كه يك فرو رفتگي در بين پين‌ها و تقريبن نزديك وسط‌هاي رم وجود دارد:


. اين فرو رفتگي در DDR هاي 1 تا 3 جاهاي متفاوتي هستند تا نتوانيد اشتباهي يك رم DDR را در DIMM Socket مخصوص رم‌هاي DDR2 جا بزنيد. اگر به روي DIMM Socket هم نگاهي بيندازيد يك برامدگي مي‌بينيد:


. براي جا زدن صحيح رم درون سوكت، بايد رم را از جهتي درون جايگاهش قرار دهيد كه اون فرورفتگي بين PINهاي رم روي آون برامدگي درون سوكت قرار گيرد.


روش جا زدن RAM:
. براي قرار دادن RAM در جايگاه خود در مادربورد بر اساس اينكه به شكل Dual Channel مي‌خواهيد آن را قرار دهيد يا به شكل معمولي، همواره بايد به دفترچه مادربورد و توضيحات درون آن مراجعه نماييد. اما يك قائده كلي را هرگز فراموش نكنيد:


. اين قانون را هرگز فراموش نكنيد. مشابه اين قانون را در اتصال درايو‌هاي PATA به پورت IDE روي مادربورد مشاهده نموديد. اينجا هم در حالت قرار دهي عادي رم‌ها تا خانه 1 پر نشده سراغ خانه دوم نرويد و براي Dual Channel هم معمولن اول بايد خانه‌هاي 1 و 3 را پر نمود و سپس به سراغ خانه‌هاي 2 و 4 رفت. براي جا زدن رم به اين شكل عمل نماييد:


1) دو گيره سفيد رنگ كه در دو طرف DIMM Socket هستند را به سمت مادربورد بخوابانيد.(در جهت عكس قرار گيريشان نسبت به DIMM Socketها)
2) RAM Module را از سمتي به شكل عمودي روي DIMM Socket قرار دهيد كه فرورفتگي بين Pinهاي آن درست روي برامدگي DIMM Socket بيفتد.
3) وقتي رم را درست عمودي روي DIMM Socket قرار داديد، اكنون آن را كمي به شكل عمودي به پايين فشار دهيد. در اين مرحله قصد نداريم كه با اين فشار رم را در جاي خود جا بزنيم بلكه مي‌خواهيم رم را تا جايي كه اولين مقاومت اون دو اهرم سفيد رنگ شروع مي‌شود رم را درون سوكت فرو ببريم. اكنون اهرم‌ها را به شمت بالا برگردانيد تا در مرحله بعدي بتوانيد با يك فشار نسبتن زياد به راحتي رم را در جاي خود جا بزنيد.
4) اكنون به همان شكل عمودي و بدون تكان دادن رم به طرفين، فشار نهايي را وارد نماييد تا رم در جا‌هاي خود قرار بگيرد و اهرم‌ها در دوطرف رم درون دو فرورفتگي اطراف رم چفت شوند.

. تصويري ديگر جهت راهنمايي بيشتر!


روش درآوردن RAM:
. براي درآوردن رم از جايگاه كافيت هر دو گيره سفيد رنگ را همزمان به طرفين برروي مادربورد بخوابانيد.


روش Dual Channel كردن RAMها:
. براي اينكار همواره قوانين كلي زير را رعايت نماييد:

1) همواره برند و مدل رم خود را از بين ليست رم‌هاي چك شده در درون دفترچه مادربورد يا سايت سازنده آن خريداري نماييد. در اينباره در پست بعدي توضيح خاوهم داد.

2) همواره بايد رم‌ها را در حالت dual channel به شكل جفتي قرار داد.

3) همواره بايد هر جفت رم داراي ظرفيت يكساني باشند. (مثلن هر دو 512MB باشند يا 1GB و...)

4) همواره بايد هر جفت رم داراي يك پهناي باند باشند.

5) همواره بايد هر جفت رم يا DS يا SS باشند.

. براي اطمينان از حالات 3 تا 5، همواره رم‌هاي انتخابي خود را از يك برند و دقيقن يك مدل انتخاب نماييد. حالا به يك مثال عملي توجه نماييد(تعداد و رنگ‌هاي DIMM Socket مادربورد شما و همچنين جداول دفترچه براي چيدن رم‌ها ممكنه با مثال زير فرق كند) :

1) فرض كنيد DIMM Socketهاي مادربورد شما به اين شكل هستند:


. توجه داشته باشيد كه معمولن خانه‌هاي هم كانال را با نام Channel A و Chanel B و ... مي‌نامند. براي قرار دادن يك جفت حافظه به شكل Dual channel، بايد هر يك را در خانه‌هاي متناظر هم قرار داد و نه اينكه هر دو را در يك كانال. در شكل فوق DIMMهاي 1 تا 3 كه در بالا قرار دارند Channel A هستند و سه تا DIM ديگه كه 4 تا 6 شمارشون هست و در پايين هستند Channel B مي‌باشند.
2) حالا بايد به دفترچه مادر بورد خودتان مراجعه نماييد و جدول چيدن حافظه‌هاي را مشابه جدول زير بيابيد:


. در اين جدول دقيقن مشخص كرده كه اگر دو تا حافظه داريد بايد به چه صورتي آنها را در خانه‌هاي 1-4 يا 2-5 يا 3-6 قرار دهيد. البته بهتر است كه از همان 1-4 استفاده نماييد! همچنين در اين حالت يا هر دو بايد DS باشنند يا SS.
. اما اگر 4 تا رم داشتيد فقط و فقط بايد در 1-4 و 2-5 قرارشان بدهيد و نبايد مثلن دوتا را در 1-4 و دوتاي ديگه را در 3-6 قرار دهيد.
. اما اگر 6 تا رم داريد بايد 2 جفتش را حتمن SS انتخاب نماييد و يك جفت ديگه‌اش را يا SS يا DS باشند. ولي حتمن اون دوتا جفت SS را در خانه‌هاي 2-5 و 3-6 قرار دهيد.

. در بعضي از مادربورد‌ها ممكنه براي راحتي كاربر دو نوع DIIM Socket براي دو نوع متفاوت رم وجود داشته باشد. مثلن در مادربورد زير، هم مي‌توان رم‌هاي DDR3 و هم DDR2 را قرار داد. برروي خود مادربورد و درون جدولي پيكربندي رم‌ها و مدل‌هاي هر DIMM Socket و شماره‌هايشان را نوشته است. اون جدول اصلي سمت چپ را برايتان كمي بزرگتر نموده‌ام:


روش نصب حافظه لپتاپ‌ها:
. نصب حافظه درون لپتاپ‌ها بسيار ساده تر و كم فشار تر!!! از دسكتاپ‌ها هستند:

1) قبل از هركاري شارژر لپتاپ را از آن جدا نماييد. همچنين پاتري لپتاپ را نيز از زير آن خارج نماييد.

2) در پوش فلزي پشت لپتاپ كه در زير آن حافظه‌ها قرار دارند را باز نماييد. معمولن فقط يك پيچ دارد و با مراجعه به دفترچه لپتاپ يا سايت سازنده مي‌توانيد بفهميد كدام در پوش را بايد باز نماييد.

3) حافظه جديد را به اين شكل درون DIMM قرار دهيد تا شكاف بين پين‌هاي حافظه مقابل برامدگي درون DIMM قرار گيرد:


4) اكنون دوطرف رم را به داخل كم فشار دهيد تا درست درون DIMM قرار گيرد. فشار مورد نياز در اينجا بسيار كمتر از دسكتاپ‌ها هست:


5) حالا انتهاي حافظه را به شمت پايين فشار دهيد تا صداي "كليك" هر دو فقل موجود در طرفين حافظه را بشنويد.


. درون سايت YouTube هم كلي فيلم آموزشي موجود هست. همانند اين:


. براي خارج نمودن رم هم به همين راحتي، فقط كافيست آن دو قفل را به طرف بيرون كمي فشار دهيد، خود حافظه به بالا مي‌پرد! به همين سادگي و به همين خشمزگي!!!!




نكات ايمني:
1) سعي نماييد كه به دليل احتمال وجود الكتريسيته ساكن در شما، Pinهاي رم را هرگز لمس نكنيد.

2) جفت رم‌هايي كه براي Dual Cannel كردن انتخاب مي‌كنيد حتمن و حتمن در ليست رم‌هاي تست شده در دفترچه مادربورد شما يا سايتش موجود باشد.

3) جفت رم‌هايي كه براي Dual Cannel كردن انتخاب مي‌كنيد حتمن و حتمن يك برند، هم ظرفيت، با يك پهناي باند و چيپ‌هاي SS يا DS همانند هم باشند.

4) در زمان نصب يا جدا نمودن رم‌ها حتمن برق كل سيستم را از پريز جدا نماييد.






ليست منابع:
Computer Memory
Read-only memory(ROM)
Random-access memory(RAM)
DIMM
Computer data storage
Static random access memory
Dynamic random access memory
Synchronous Dynamic random access memory
DDR SDRAM
DDR2 SDRAM
DDR3 SDRAM
Memory timings
Memory Controller
Constant time
Flash memory
Dual-channel architecture
Bus (computing)
Memory bus
Installing dual-channel memory
Virtual memory
How to install SODIMM Notebook Memory


موفق باشيد.

خداحافظ
IgImAx

سلام دوستان عزيز

. "روش تست Stress پروسسور" در پست 7 را كامل نمودم. البته چون سيليكون پروسسور من هم موقعه تعويضش شده، بعد از تهيه سيليكن، تصاوير تست عمل روي سيستم خودم را نيز به انتهاي بخش فوق اضافه مي‌كنم.

. معمولن آموزش‌هاي جديد را هر 10 روز در اين تاپيك قرار مي‌دهم، روز 9 هم براي نوشتن پست فوق شروع كردم اما 3 روز نصفي وقت تحقيق و جستجو برد!!(پس بدقولي نكردم!:001_rolleyes:) به جاش شايد آموزش بعدي كه باز مرتبط به حافظه هست را به دليل كامل بودن آموزش فوق را تا قبل از بيستم بنويسم!

موفق باشيد.

خداحافظ
IgImAx