موزه‌ نیروی هوایی ارتش

[ترانسپورتر]

از فرمان شاهنشاهی تاسیس نیروی هوایی تا دژ پرنده آمریکایی در تهران

شاید کمتر کسی بداند که در قلب تهران در حوالی منطقه پیروزی موزه‌ایست که تاریخ تشکیل نیروی هوایی ایران را در آن می‌توان دید.

گروه امنیتی دفاعی خبرگزاری فارس- بدون شک یکی از مهمترین و در عین حال جذابترین موزه‌های دنیا را موزه‌های جنگ تشکیل می‌دهند؛ به خصوص در کشورهایی نظیر امریکا، فرانسه، آلمان، انگلیس، روسیه و ... که مقاطع مختلفی از عمر خود را در جنگ های قدیم و جدید گذراندند.

در اکثر نقاط دنیا سعی می‌شود با اختصاص موزه‌هایی، هم یاد جان‌باختگان جنگی برای همیشه حفظ شود و هم‌کاری کنند تا مردم امروز درک صحیحی از جنگ و اثرات آن بر کشور داشته باشند. این نوع موزه‌ها در بسیاری از کشورها به نام موزه‌های جنگ شناخته می‌شوند.

اما این امر در جمهوری اسلامی ایران که یکی از مهمترین نبردهای قرن اخیر را در حد فاصل شهریور 1359 تا مرداد ماه 1367 پشت سر گذاشت و مقدس ترین نبرد تاریخ معاصر را رقم زد، به گونه دیگری است.

ارتش، سپاه، نیروهای مردمی و جهادسازندگی را می‌توان 4 رکن مهم در اعزام و اداره این نبرد مقدس دانست اما دریغ از حتی یک موزه آبرومند و عمومی برای بازدید نسل‌های آینده!

هرچند در سالهای اخیر به همت ستاد کل نیروهای مسلح باغ موزه دفاع مقدس در حال ساخت و ساز و آماده شدن است اما این امر هنوز به نقطه مطلوب و در سطح آنچه در دنیا شاهد هستیم نرسیده است.

شاید کمتر کسی بداند در قلب تهران در حوالی منطقه پیروزی و در عمق محل ستاد فرماندهی نیروی هوایی ارتش که زمانی بخشی از آن، منزل تیمسار خاتمی فرمانده این نیرو در زمان طاغوت بوده، ساختمانی قرار دارد که در سال 50 ساخته شده و 3 سال بعد به عنوان موزه نیروی هوایی به بهره‌برداری رسیده و سالها پس از انقلاب شکوهمند اسلامی یعنی در سال 82 نیز بازسازی شده است.




ساختمان موزه نیروی هوایی ارتش

موزه‌ای که در آن می‌توان تاریخ ورود اولین بالُن و نیز اولین هواپیما به ایران و سیر داستانی تشکیل یگان هوایی ایران از سال 1301 هجری شمسی را خواند و دید.

در واقع تا سال 1301 هیچ ارگان نظامی متشکل و سازمان یافته در ایران وجود نداشت به جز «نظمیه» که وظیفه رسیدگی به دعواهای مردم را داشت.

در این موزه درمی‌یابید که در این سال (1301) رقابت شدیدی میان امریکا و انگلیس برای تامین هواپیماهای ایران شکل گرفت در حالی که در کشور حتی یک فرودگاه وجود نداشت.

با درخواست انگلیس در همان سال برای ساخت فرودگاه در ایران بود که در منطقه قلعه‌مرغی که در آن زمان جزو اراضی حسن آباد محسوب می‌شد، بنا بر طرح فردی به نام «بهزاد طاهرزاده» با بکارگیری زندانیان، زمینی مسطح و به شکل فرودگاه برای نشستن هواپیماهای خارجی ساخته می‌شود اما اولین کشوری که اقدام به فرستادن هواپیما می‌کند، نه انگلیس است و نه امریکا، بلکه آلمان است.

درواقع باید این سال (1301) را سال اولین جرقه‌ها برای شکل‌گیری نیروی هوایی ایران بنامیم.



حکم رضاخان برای تشکیل نیروی هوایی ایران در سال 1303

هواپیماهای اولیه در حالی که بیشتر جنس بدنه‌شان را برزنت تشکیل داده بود، در قلعه مرغی می‌نشینند و بعد از این است که شیلترهای اولیه برای نگهداری آنها و حفاظتشان از باد و باران و نور خورشید ساخته می‌شود.



ماکت نمونه هایی از اولین هواپیماهای ایران

همین هواپیماها هستند که شهید ستاری سالها بعد وقتی فرمانده نیروی هوایی بود، خواست تا یکی از آنها را آماده کنند تا بتواند پرواز با این پرنده‌های برزنتی را تجریه کند.

گویا هنوز برخی از بقایای این هواپیماها را می‌توان در قلعه مرغی پیدا کرد اما چیزی که در موزه نهاجا وجود دارد، ماکتهایی کوچک از این هواپیماهاست که به نام های پرندگانی همچون «تیهو»، «قرقی»، «طوطی»، «مرغ آهنین» و ... نامگذاری شده بودند.

تعداد فرودگاهها تا سال 1317 به 3 فرودگاه می‌رسد و روند ورود هواپیماها نیز تا سال 1320 رو به افزایش می‌رود.



پرواز هواپیماهای سندربولت تیپ شکاری نیروی هوایی در قلعه مرغی- سال 1328

دومین فرودگاه در مهرآباد و سومی نیز در همین محل امروزی ستاد فرماندهی نهاجا یعنی در منطقه پیروزی با نام فرودگاه «پرستو» ساخته می‌شود که پس از سرنگونی رژیم شاه، نام آن را فرودگاه انقلاب می‌گذارند.

در همان سالهای اولیه ورود هواپیما به ایران، موتور هواپیماها یا همان طیاره‌ها از امریکا و انگلیس و روسیه وارد شده و در ایران مونتاژ می‌شوند.

ادامه مطالب:
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921112000522